نمایش خانگی: ماجرای قاچاق فیلم و محصولات خانگی همزمان با عرضه و برخی اوقات هم پیش از عرضه در سایتهای غیرمجاز همواره با اعتراض فعالان صنف خانگی مواجه بوده است.
به تازگی روزنامه اصولگرای «جوان» در گزارشی با اشاره به وعده ای که رییس سازمان سینمایی به کمیسیون فرهنگی مجلس درباره حل مشکل قاچاق داده این وعده را زیر سوال برده است.
متن گزارش «جوان» را بخوانید:
رئيس سازمان سينمايي به اعضاي كميسيون فرهنگي گفته با تبديل فرمت فيلمهاي سينمايي به DCP جلوي انتشار فيلمها را در فضاي مجازي پيش از اكران رسمي خواهد گرفت، در صورتي كه مشكل سينماي ايران بيشتر به زمان عرضه فيلمها در شبكه نمايش خانگي و البته درز نسخه بازبيني ارشاد به بيرون، باز ميگردد.
اينكه تبديل فرمت فايلهاي فيلمهاي سينمايي به DCP (Digital Cinema Package) ميتواند مانع عرضه فيلمهاي سينمايي در فضاي مجازي پيش از اكران آن در سينما شود، ادعايي است كه تنها براي افراد بياطلاع از فرمتهاي مختلف فايلهاي تصويري، باورپذير است. نگاهي به آنچه در سينماي امريكا و پخش كنندههاي جهاني فيلم رخ ميدهد ميتواند اين ادعا را باطل كند. در آنجا هم به رغم همه اصول ايمني فيلمهاي سينمايي، فيلمها همزمان با اكران جهاني يا حتي پيش از آن مانند آنچه براي نسخه فيلم سينمايي خشم (furry) اتفاق افتاد يا همين چند روز پيش بر سر فصل هفتم بازي و تاج و تخت آمد، به صورت غيرقانوني در فضاي مجازي منتشر ميشوند.
ولي مشكل سينماي ايران درباره قاچاق آثار آيا به بحث پخش فيلم پيش از اكران باز ميگردد؟ توزيع فيلمهايي با واترمارك «نسخه بازبيني ارشاد» نشان ميدهد مشكل از خود سازمان سينمايي است. محمدمهدي حيدريان هنوز درباره اينكه چرا و چگونه نسخه بازبيني فيلم «عصباني نيستم» كه حساسيتهاي زيادي روي آن بود، به بيرون از وزارت ارشاد رفته و توزيع شده است؟
رضا درميشيان، كارگردان فيلم عصباني نيستم، نسبت به نقش سازمان سينمايي در قاچاق اين فيلم ميگويد: «من به غير از سازمان سينمايي هيچ سازمان ديگري را براي دريافت پروانه نمايش و ساخت نميشناسم كه نسخهاي از فيلمم را به آنجا ارائه كنم و به هيچ عنوان به هيچ شخص يا نهاد ديگري نسخهاي از فيلمم را نداده بودم و بارها كتباً از سازمان سينمايي درخواست كرده بودم نسخه بازبينيام را پس دهند. قصد اتهام يا تهمت زدن به كسي را هم ندارم ولي اين اتفاق برايم بسيار سخت، ناگوار و دردناك است و به هيچ عنوان راضي به قاچاق فيلم مجوزدارم نيستم و تنها خواستار كشف حقيقت هستم. »
اما هنوز خبري از كشف حقيقت نشده و رئيس سازمان سينمايي براي نمايندگان عضو كميسيون فرهنگي وزارت ارشاد از برنامهاي گفته كه در پي آن قرار است از پخش فيلمها در فضاي مجازي پيش از اكران در سينماها جلوگيري كند. اصغر مسعودي، نايب رئيس كميسيون فرهنگي مجلس درباره طرحي كه حيدريان پيشنهاد داده است، ميگويد: حيدريان رئيس سازمان سينمايي در نشست اخيرش با اعضاي كميسيون فرهنگي قول داد كه با روش نوين خود در تهيه نسخه DCP امكان انتشار فيلمهاي سينمايي در فضاي مجازي به حداقل برسد.
تبديل فرمت نسخههاي فيلمهاي سينمايي از نگاتيو 35 ميليمتري به نسخههاي ديجيتالي، خيلي زودتر از آنكه محمدمهدي حيدريان جايگزين حجتالله ايوبي در سازمان سينمايي شود، اجرايي شده بود و مدتهاست كه اغلب سینماها و جشنواره فيلم فجر صرفاً نسخههاي ديجيتالي فيلمها را با فرمت DCP دريافت ميكند.
پس آنكه حيدريان مدعي شده ميتوان با اجرايش جلو عرضه فيلمهاي سينمايي در فضاي مجازي را بگيرد، حداقل براي بخش عمدهاي از توليدات سالانه سينماي ايران اجرايي شده و ميشود!
مشكل سينماي ايران در زمينه قاچاق و عرضه غيرمجاز درفضاي مجازي عمدتاً به زماني بازميگردد كه نسخه نمايش خانگي فيلمها توزيع ميشود و ظرف چند ساعت ميتوان لينكهاي دانلود اين فيلمها را در سايتهاي دانلود فيلم پيدا كرد. ستاد صيانت وزارت ارشاد تا به حال چندين بار از همكاري كارگروه تعيين مصاديق محتواي مجرمانه براي مسدود كردن سايتهاي دانلود فيلم خبر داده كه اين اقدام با تغيير دامين سايتها عملاً به حربهاي ناموفق براي مبارزه با قاچاق تبديل شده است.
آنچه رئيس سازمان سينمايي سعي در پررنگ كردن آن در ذهن نمايندگان مجلس دارد، برنامهاي براي مبارزه با قاچاق فيلم نيست، بلكه به نظر ميرسد وي تلاش كرده با استفاده از عدم آگاهي نمايندگان از برخي جزئيات فني و اصطلاحات مرتبط با پسوندهاي فايلهاي تصويري، بتواند كاري را كه انجامش به طور عادي در سينما در حال اجرا است، پروژهاي جديد و البته كارآمد براي قاچاق جلوه دهد، كاري كه ميشود آن را كارنامهسازي براي دستهاي خالي حيدريان دانست.